. SANIBLAKAS FOUNDATION COOPERATIVE EDUCATION ON SYNERGISM Sanib-Kolum nina Ding Reyes at Joydee Robledo . |
(This page has a CYBER TALK-BACK instant feedback box at the bottom.) |
Awtonomiya at Kasarinlan ng Tunay na Koop (Oktubre 24, 2001) IKAAPAT na prinsipyong pagkakakilanlan sa mga tunay na
kooperatiba, ayon sa International Cooperative Alliance, ang awtonomiya
at kasarinlan. Ang
tanong na gusto kong pagsimulan, ay kung ano ang kaibhan ng dalawang
katagang ito, kung bakit isa-isa pang tinukoy ng ICA. Tanungin
natin ngayon ang mga bumabasa. Mukha
po kasing pareho lang ang kahulugan ng dalawang salita, at katunayan ay
synonym sila ng isa’t isa sa Thesaurus nitong MS-Word program sa
computer. T’yak na may
dahilan ang ICA para sabihing kapwa mahalaga sa isang tunay na
kooperatiba ang dalawang ito. Di
pa lang natin alam. Tingnan natin dito sa dictionary.
Hmmm! Nasan na yo’n?
“autocratic… automatic…” Heto! “Autonomy. Quality or
state of being self-governing, …or undertaking without external
control.” Tingnan naman natin itong independence. Teka…
Yon! “Independence.” Pareho rin: “Quality of state of not
being dependent or subject to external control.”
Parang pareho lang, ah! Tingnan mo yang isang meaning ng independent… yang nasa dulo ng
daliri ko! Talas ng mata mo, ah!
Heto… not being affiliated with a larger controlling body. Walang gan’to sa autonomy.
Mukhang tama rin ito sa kaibhan ng “autonomous region” at
“independent state.” At
kung ang isang primary coop ay myembro ng isang federation, ang
pederasyon ay hindi dapat isang larger controlling body, dahil hindi
siya dapat kumokontrol sa primary coop. Tama! Dahil ang may kontrol lang dapat sa primary coop ay ang buong kasapian
ng primary coop! Naalala
mo yung second ICA principle? Yung
democratic member control sa koop?
Mukhang aplikasyon naman ng ganoong prinsipyo itong autonomy and
independence principle sa panlabas na ugnayan ng bawat koop.
Ang pederasyon, halimbawa, ay dapat kontrolado ng mga primaryang
nakamyembro. Di dapat kontrolado ng pederasyon ang mga primaryang koop
na nakamyembro. Baliktad pag gano’n! Dahil nga ang myembro ang dapat kumokontrol, di dapat sila
ang kinokontrol. Tama nga talagang magkahiwalay na tukuyin ng ICA ang
dalawang termino. Para walang kawala!
Na dapat ay ganap na malaya sa panlabas na kontrol, independent,
autonomous, may kasarinlan ang bawat koop para maging tunay na koop.
Makipag-ugnayan sila, pero huwag magpahawak! Kinailangan mo pa talagang
ipagdiinan, ano? Hanep na emphasis yon!
Ang linaw-linaw! Wala talagang kawala!
Pero paano na ‘yan ngayon?
Napakarami nating koop sa Pilipinas ngayon na walang
independensya, at wala ni awtonomiya.
Nand’yan naman ang Coop Development Authority ng gobyerno.
Di ba binabantayan ng CDA na naipapatupad ang mga prinsipyo ng
ICA, at sa pagbabantay ay di rin siya kumokontrol? Sagutin mo’ng tanong mo!
Sige… may sagot ka naman d’yan, eh! (Huli mo ‘ko r’on, ah!)
Okey, mga kaibigan, nand’yan nga po ang CDA at trabaho nga nito
na habang isinasagawa ang regulatory functions na gaya ng pagrerehistro
ng mga koop, ay manindigan sa ICA principles.
Pero pwede namang hindi lumitaw sa pormal na papeles ng isang
koop ang pagiging kontrolado ng iba, halimbawa, ng mga pulitiko,
malalaking negosyante, ng pederasyong kinabibilangan, etc. etc.
Di rin makikita ng CDA ang lahat…o titingnang lahat. Kaya
bahagi ng coop development na tungkulin pa rin sa ngayon ng CDA, at
tungkulin habambuhay ng kilusang kooperatiba, ang edukasyon sa
karaniwang myembro ng lahat ng koop para ang mga myembro na mismo ang
tumiyak na naisasabuhay ang prinsipyong ito.
At kung meron nga pong external control, humakbang na para lumaya! Bumabati po kami sa lahat ng isang maligaya at makabuluhang coop month! Oktubre 14 pa nagsimula, pero marami pang mangyayari. |
||
TINIG NG MGA...
...KOOPERATIBA |
Inilalabas tuwing Miyerkoles ng Bayan News Publishing Cooperative at nagtatampok sa mga kaganapan at usapin ng mga kooperatiba ng Pilipinas, patakaran, programa at batas at lahat ng iba pang dapat malaman ng mga namumuno, nagtataguyod at nag-aaral sa mga kooperatiba. May opisina ito sa Cor. Sta. Catalina and Biak-na-Bato sts., Bgy. Sienna, Quezon City. Para sa dealership o subscriptions, tumawag po sa 4144733. |
|